بطور مطلق به محض وقوع عقد نکاح، زوجه نسبت به مهریه حق مالکیت پیدا کرده و میتواند هر طور که بخواهد با این حق رفتارکند. طبق ماده 289 قانون مدنی زن می تواندبه اختیار خود، بدلیل دوست داشتن زیاد یا در قبال انجام شرطی اقدام به بخشش مهریه نماید.

اصل بر آن است که امکان رجوع از مهریه برای زنی که همسرش را از پرداخت مهریه ابراء نموده وجود ندارد و تعهد زوج ساقط گردیده، البته اگر زوجه هنگام بخشش مهریه، با اهلیت کامل و بدون زور و اجبار اقدام  این کار کرده باشد.

برای بخشش مهریه زن میتواند با مراجعه به دفاتر اسناد رسمی و با ثبت آن، در حضور دو شاهد مرد، مهریه را ببخشد.

بخشش مهریه ممکن است بدون تشریفات  محضری و با سند عادی صورت پذیرد.چطور پس از بخشش مهریه آن را دریافت کنیم؟

همانطور که میدانید مهریه زوجه را نمی توان ساقط کرد اما! اگر زوجه به طرق مختلف قانونی مهریه اش را ببخشد و سپس  پشیمان شود چه باید کرد؟

اشکال بخشش مهریه

1- ابراء مهریه:

در ابراء زن مهریه اش را در قالب عقد هبه معوض یا غیر معوض می بخشد.

-هبه معوض :

در این حالت زن شرط می کند در ازای کار خاصی یا با دریافت چیزی بجای مهریه، مهریه ی مندرج در سند ازدواج را به او بذل نماید.

مثل وقتی که زوجه به حدی از شوهر متنفر شده که می گوید مهریه ام را میبخشم به شرطی که من را طلاق یا حضانت فرزندانم را بمن بدهی. در این جا زن برای جلب رضایت شوهر در طلاق مهریه اش را معوض میبخشد.

امکان رجوع از این بخشش وجود ندارد. لذا مطابق ماده 803 قانون مدنی اگر بخشش مهریه معوض باشد و آن عوض را به زن داده باشد، دیگر نمیتوان مهریه بخشیده شده را از زوج طلب کرد.

-هبه غیر معوض:

در این نوع بخشش زوجه بدون هیچ شرط و یا دریافت چیزی در ازای بخشش مهریه از شوهر، مهریه خود رامی بخشد. در این جا نیز همانند هبه معوض، تکلیف زوج بر پرداخت مهریه از بین نرفته فلذا حق رجوع به مهریه برای زوجه موجود است.

این حق رجوع در طلاق خلع تا مدت ایام عده است.

2- بخشش مهریه با عقد صلح : صلح نامه محضری

ممکن است زن در قالب صلح نامه، بطور معوض یا غیر معوض، مهریه خود را به زوج صلح کند.

ماهیت عقد صلح عقد لازم است و زوجه نمیتواند این صلح را فسخ نماید، مگر آنکه شرط فسخ، در ضمن صلح نامه نوشته شود یا طرفین با تراضی بر اقاله قرارداد نیز باهم توافق بنمایند.

3- بخشش مهریه با اقرار نامه:

در این حالت زوجه، بعنوان شخصی که مستحق دریافت مالی بوده، طی سند عادی یا رسمی اقرار به دریافت  مهریه خود کرده  و دیگر طلبی از بابت مهریه از زوج ندارد. در اینصورت طبق قاعده فقهی :عدم سماع الا انکار بعد الاقرار،  هر انکاری که بعد از اقرار واقع شود مطلقا مردود است. ( ماده 1277 قانون مدنی)

بنابراین پس از این نوع اقرار، هر ادعایی برخلاف آن پذیرفته نیست و نمی توان زوجه را مستحق دریافت مهریه دانست.

همان گونه که بیان نمودیم، زوجه با اختیار و اراده ی خود می تواند زوج را از پرداخت دین مهریه به صور مختلفی با سند عادی یا رسمی انجام دهد.

قانون گذار منع قانونی راجع به بخشش مهریه  اعمال ننموده و صرف داشتن اهلیت و قصد و رضای زوجه را بر این عمل حقوقی کافی دانسته که زن بتواند هر تصمیمی که اراده نماید در مورد مهریه خود بگیرد.

بسیار دیده شده که زوجه برحسب هیجاناتی که داشته، اقدام به بخشش مهریه نموده و تنها پشتوانه مالی خود را از دست داده است. اما بعدها متوجه اشتباهش شده و میخواهد به مهریه رجوع نماید.

شرایطی که خواندید حق رجوع از مابذل بود که زوجه میتواند با شرایطی آن را باطل نماید.

محتوی سندی که ملاک بخشش مهریه زن می باشد دارای آثارحقوقی است که تشخیص و دفاع از آن بر عهده وکیل دادگستری است.

جهت دریافت مشاوره کلیک کنید.